Umowy kredytu hipotecznego nazywane potocznie „kredytami frankowymi” oferowane były na polskim rynku w różnych wariantach.
Należy odróżnić od siebie kredyty indeksowane (przez niektóre banki nazywane również waloryzowanymi) kursem CHF oraz kredyty denominowane, a także klasyczne kredyty walutowe (dewizowe).
W umowie kredytu indeksowanego/waloryzowanego kredyt
udzielany jest w złotych polskich i w tej walucie wyrażona jest kwota kredytu, która zostaje po uruchomieniu kredytu przeliczona na franki szwajcarskie. Od tej pory saldo kredytu wyrażane jest we frankach.
Umowa kredytu denominowanego określa kwotę kredytu już we franku szwajcarskim lub zarówno we franku, jak i w złotych. y
Rożnicę pomiędzy wskazanymi rodzajami kredytu frankowego Sąd Najwyższy wyjaśnił w następujący sposób:
„W kredycie indeksowanym kwota kredytu jest podana w walucie krajowej i w tej walucie zostaje wypłacona, ale zostaje przeliczona na walutę obcą według klauzuli umownej opartej również na kursie kupna tej waluty obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu, przy czym spłata kredytu następuje w walucie krajowej. W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na kursie kupna waluty obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu, zaś spłata kredytu następuje w walucie krajowej. Z kolei w kredycie walutowym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej i spłata również jest dokonywana w tej walucie.” – wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2019 r., sygn. akt IV CSK 13/19.
W każdej z powyższych umów w sporach sądowych kwestionowane są przede wszystkim mechanizmy dotyczące sposobu przeliczania wysokości rat kredytu oraz salda kredytu na podstawie tabel kursowych ustalanych jednostronnie przez banki według nieznanych kredytobiorcy kryteriów.
Ponadto niektóre umowy kredytu denominowanego zostały skonstruowane w wadliwy sposób, który uniemożliwia ustalenie kwoty kredytu i który może prowadzić do nieważności umowy.
Piotr R. Graczyk
adwokat