Orzecznictwo polskich sądów w sprawach frankowych jest bardzo różnorodne, co wynika zarówno z faktu, iż oferowane polskim konsumentom przez różne banki wzorce umowne różnią się między sobą, ale także z rozbieżności na etapie wykładni i stosowania prawa polskiego i unijnego przez sądy.
W ostatnim czasie zaobserwować można jednak tendencję do ujednolicania orzecznictwa, co jest między innymi skutkiem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-260/18, ale także większej aktywności orzeczniczej Sądu Najwyższego w tym zakresie.
W korzystnych dla kredytobiorców frankowych orzeczeniach spotykamy się najczęściej z sytuacją stwierdzenia przez sąd, że umowa zawiera niedozwolone postanowienia umowne, które nie wiążą konsumenta.
Skutkiem wyeliminowania niedozwolonych postanowień z umowy może być pozostawienie umowy w mocy w pozostałym zakresie, tj, dalsze obowiązywanie umowy kredytu w formie kredytu złotowego z oprocentowaniem według wskaźnika LIBOR.
Niedopuszczalne jest natomiast utrzymywanie niedozwolonych postanowień w mocy lub ich zastępowanie innymi, w tym poprzez zastosowanie kursu średniego NBP.
Przykłady orzeczeń:
Wyeliminowanie niedozwolonych postanowień umownych może również prowadzić do stwierdzenia nieważności umowy.
Z uwagi na daleko idące skutki takiego rozwiązania (obowiązek wzajemnego zwrotu świadczeń) jest ono dopuszczalne jedynie wówczas, gdy konsument wyraża na nie zgodę.
Przykłady orzeczeń:
Odpowiedź na pytanie, czy w sprawie zasadne jest powództwo o zapłatę czy też powództwo o ustalenie, jest uwarunkowana okolicznościami danej sprawy, ale ma również związek ze stosowaniem przez polskie sądy sprzecznych ze sobą teorii dotyczących zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia, tj. teorii dwóch kondykcji oraz teorii salda.
Z uwagi na specyfikę kredytów denominowanych, oprócz kwestii niedozwolonych postanowień dotyczących stosowania tabel kursowych banków, kluczowe znaczenie ma sposób wyrażenia kwoty kredytu w umowie kredytu, a także treść dyspozycji wypłaty kredytu.
W rozstrzygnięciach dotyczących kredytów denominowanych zachodzą bowiem często podstawy do stwierdzenia nieważności umowy z jednej strony na skutek wyeliminowania postanowień niedozwolonych, a z drugiej strony z uwagi na brak możliwości określenia kwoty kredytu, która jest obowiązkowym elementem umowy kredytu.
Przykłady orzeczeń:
Skutkiem stwierdzenia nieważności umowy „kredytu frankowego” jest obowiązek zwrotu wzajemnie spełnionych świadczeń przez bank i kredytobiorcę. Świadczeniem takim ze strony banku jest kwota wypłaconego kapitału,
Rozpoznanie sprawy w drugiej instancji przez jednego sędziego prowadzić będzie do nieważności postępowania – uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego 26 kwietnia 2023 r. Sąd Najwyższy
Wyrok sądu TSUE dotyczący wykładni nieuczciwych postanowień umownych Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 18 listopada 2021 r. w sprawie C-212/20 jednoznacznie podważył argumentację banków,
W sprawach frankowych często mamy do czynienia z zawieszeniem przez sąd postępowania z urzędu z powołaniem się na toczące się inne postępowanie przed Sądem Najwyższym
29 kwietnia 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyczekiwany przez polskich frankowiczów wyrok, w którym odpowiedział na pytania prejudycjalne zadane przez Sąd Okręgowy w Gdańsku.
Wśród kredytobiorców frankowych znajdują się osoby, które początkowo zawarły z bankiem umowę kredytu w złotych polskich, a następnie podpisały aneks, na podstawie którego do umowy