Orzecznictwo polskich sądów w sprawach frankowych jest bardzo różnorodne, co wynika zarówno z faktu, iż oferowane polskim konsumentom przez różne banki wzorce umowne różnią się między sobą, ale także z rozbieżności na etapie wykładni i stosowania prawa polskiego i unijnego przez sądy.

W ostatnim czasie zaobserwować można jednak tendencję do ujednolicania orzecznictwa, co jest między innymi skutkiem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-260/18, ale także większej aktywności orzeczniczej Sądu Najwyższego w tym zakresie.

W korzystnych dla kredytobiorców frankowych orzeczeniach spotykamy się najczęściej z sytuacją stwierdzenia przez sąd, że umowa zawiera niedozwolone postanowienia umowne, które nie wiążą konsumenta.


Rodzaje rozstrzygnięć - kredyty indeksowane/waloryzowane:

Kredyt złotowy z oprocentowaniem LIBOR

Skutkiem wyeliminowania niedozwolonych postanowień z umowy może być  pozostawienie umowy w mocy w pozostałym zakresie, tj, dalsze obowiązywanie umowy kredytu w formie kredytu złotowego z oprocentowaniem według wskaźnika LIBOR.

Niedopuszczalne jest natomiast utrzymywanie niedozwolonych postanowień w mocy lub ich zastępowanie innymi,  w tym poprzez zastosowanie kursu średniego NBP.

Przykłady orzeczeń:

Nieważność umowy kredytu

Wyeliminowanie niedozwolonych postanowień umownych może również prowadzić do stwierdzenia nieważności umowy.

Z uwagi na daleko idące skutki takiego rozwiązania (obowiązek wzajemnego zwrotu świadczeń) jest ono dopuszczalne jedynie wówczas, gdy konsument wyraża na nie zgodę. 

Przykłady orzeczeń:

 

Odpowiedź na pytanie, czy w sprawie zasadne jest powództwo o zapłatę czy też powództwo o ustalenie, jest uwarunkowana okolicznościami danej sprawy, ale ma również związek ze stosowaniem przez polskie sądy sprzecznych ze sobą teorii dotyczących zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia, tj. teorii dwóch kondykcji oraz teorii salda.

Rozstrzygnięcia dotyczące kredytów denominowanych

Z uwagi na specyfikę kredytów denominowanych, oprócz kwestii niedozwolonych postanowień dotyczących stosowania tabel kursowych banków, kluczowe znaczenie ma sposób wyrażenia kwoty kredytu w umowie kredytu, a także treść dyspozycji wypłaty kredytu.

W rozstrzygnięciach dotyczących kredytów denominowanych zachodzą bowiem często podstawy do stwierdzenia nieważności umowy z jednej strony na skutek wyeliminowania postanowień niedozwolonych, a z drugiej strony z uwagi na brak możliwości określenia kwoty kredytu, która jest obowiązkowym elementem umowy kredytu.

Przykłady orzeczeń:

Orzecznictwo na naszym blogu